Ochrona kobiet w ciąży a umowa zlecenie

Praca na podstawie umów cywilnoprawnych (umowa zlecenie, umowa o dzieło), czy własna działalność gospodarcza nie daje tak dużego zabezpieczenia socjalnego, jak na podstawie stosunku pracy (umowa o pracę), zatem kobieta planująca ciążę powinna dążyć do zatrudnienia na podstawie umowy o pracę. Kobiety w ciąży i młode mamy, niezależnie od tego, czy są aktywne zawodowo mogą liczyć na pomoc państwa. Obecnie obowiązuje szereg programów socjalnych wspierających matki, takie jak kosiniakowe, zasiłek macierzyński, zasiłek rodzicielski, becikowe czy 500 plus.

Jest kilka możliwości, o które pracująca kobieta powinna zadbać, na wypadek rozwiązania umowy cywilnoprawnej. Najlepszym rozwiązaniem wydaje się opłacanie składki na ubezpieczenie chorobowe i skorzystanie z 270 dni zasiłku chorobowego. W przypadku wypowiedzenia zlecenia w trakcie ciąży kobieta może skorzystać z tzw. kosiniakowego                  (i innych świadczeń socjalnych naliczanych niezależnie od statusu osoby pracującej) – należy mieć na uwadze, że powyższe świadczenia socjalne przysługują cudzoziemkom przebywającym legalnie na terenie RP, z dostępem do rynku pracy).

Umowa zlecenie, a zasiłek chorobowy

Umowa zlecenie zobowiązuje zleceniodawcę do opłacania za zleceniobiorcę obowiązkowych składek społecznych, tj. składki emerytalnej, rentowej i wypadkowej.

Składka chorobowa jest dobrowolna. Jest to bardzo istotna informacja, gdyż składka chorobowa pozwala kobiecie w ciąży na korzystanie z zasiłku chorobowego w czasie, kiedy nie może ona wykonywać pracy. Z uwagi na fakt, że składka jest dobrowolna, to sam zleceniobiorca musi zdecydować, czy chce ją opłacać, czy nie. W przypadku ciąży miesięczny zasiłek chorobowy wynosi 100% podstawy wymiaru zasiłku, czyli średniej wynagrodzeń zleceniobiorcy z ostatnich 12 miesięcy lub średniej z ostatnich wynagrodzeń, jeżeli zleceniobiorca nie przepracował jeszcze roku.

Należy również podkreślić, że w przypadku ubezpieczenia dobrowolnego, w związku z umową zlecenia zleceniobiorca nabywa prawo do zasiłku chorobowego dopiero po upływie 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego. Oznacza to, że przez pierwsze trzy miesiące od rozpoczęcia ubezpieczenia kobiecie w ciąży nie przysługuje zasiłek.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że wypowiedzenie umowy zlecenia w trakcie przebywania przez pracownicę na zwolnieniu lekarskim nie wyłącza prawa do pobierania tego zasiłku. Maksymalny okres trwania niezdolności do pracy w trakcie ciąży to 270 dni, co w większości wypadków pokrywa się z okresem przebywania w ciąży. Podsumowując, pomimo rozwiązania umowy zlecenia ciężarna pracownica przebywająca na zwolnieniu lekarskim w dalszym ciągu będzie mogła korzystać z zasiłku chorobowego.

Umowa zlecenie – wypowiedzenie umowy w ciąży

Na podstawie art. 746 § 1 i § 2 Kodeksu Cywilnego w przypadku zlecenia zarówno zleceniodawca, jak i zleceniobiorca mogą w każdym czasie wypowiedzieć zawartą umowę. Z uwagi na fakt, że umowy cywilnoprawne podlegają pod zasadę swobody umów, strony mogą określić procedurę wypowiedzenia. W takim wypadku strony mogą określić termin wypowiedzenia (np. na taki wypadający po narodzeniu dziecka), jak również wskazać możliwość wypowiedzenia umowy od zaistnienia określonych przesłanek. Należy jednak pamiętać, że nie można zrzec się z góry uprawnienia do wypowiedzenia zlecenia z ważnych powodów. Dobrym rozwiązaniem problemu mogłoby być spisanie w treści umowy katalogu ważnych powodów, wśród których nie znalazłaby się ciąża. Jeżeli jednak strony nie odniosły się w umowie do warunków wypowiedzenia, wówczas zlecenie może być rozwiązane w każdej chwili, bez konieczności uzasadniania tej czynności.

Świadczenie w przypadku wypowiedzenia umowy zlecenia

Jeżeli jednak pracownica została „zwolniona” w trakcie ciąży, po urodzeniu dziecka ma jeszcze możliwość skorzystania z tzw. kosiniakowego. Świadczenie to wynosi 1000 zł miesięcznie (bez  kryterium dochodowego). Świadczenie przeznaczone jest w szczególności dla kobiet pracujących na podstawie umowy o dzieło, kobiet bezrobotnych, studentów, rolników.

Kosiniakowe jest wypłacane:

przez 52 tygodnie przy narodzinach jednego dziecka;

przez 65 tygodni przy narodzinach 2 dzieci;

przez 67 tygodni przy narodzinach 3 dzieci;